Πέμπτη 17 Μαΐου 2018

Το Χρέος και τα χρέη (Γιατί παραιτήθηκε ο κ. Κριμιζής;)


Το Χρέος και τα χρέη
(Γιατί παραιτήθηκε ο κ. Κριμιζής;)
Γιατί παραιτήθηκε ο κ. Κριμιζής; Η ερώτηση αυτή, με δεδομένη την οικειότητα που αναπτύχθηκε μετά την επίσκεψη και την εξαιρετική παρουσίασή του στην πόλη μας, βρίσκεται στα χείλη όλων, με όλους τους δυνατούς χρωματισμούς: άλλοτε με έκπληξη και απορία, άλλοτε με περισσή απογοήτευση, άλλοτε ρητορικά. Βλέπετε, με την απλότητά του, μας έκανε να νιώσουμε πως είναι ένας δικός μας άνθρωπος, οπότε το ενδιαφέρον για τους λόγους της παραίτησης του είναι μεγαλύτερο.
Η απάντηση που έχω είναι προφανής. Ο κ. Κριμιζής δεν είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της Ελληνικής πραγματικότητας. Παραείναι στενός για αυτή. Η Ελληνική πραγματικότητα θέλει «ρούχα» φαρδιά.
Ας το παραδεχτούμε, έστω και μετά θλίψεως, έστω και αν και μας πέφτει δύσκολο, πρέπει επιτέλους, να αντικρύσουμε την πραγματικότητα. Ζούμε στην λογική της ξεχείλωσης των πάντων. Αξιών, πολιτικών, ιδεολογιών, στάσεων ζωής κλπ. Σε όλα τα επίπεδα λειτουργούμε σαν εκκρεμή. Ζητούμε επιτακτικά την αξιοκρατία αλλά όχι σε ότι αφορά εμάς, κραυγάζουμε για αξιολόγηση αλλά αποστρέφουμε το βλέμμα όταν χτυπά την πόρτα μας, καυτηριάζουμε τη γραφειοκρατία αλλά κάνουμε τα πάντα για να πάρουμε εκείνη τη θεσούλα που δεν έχει δουλειά, επικροτούμε τα οφέλη της «αριστείας» ανάλογα με την επιτυχία ή όχι του παιδιού μας, επιλέγουμε την επιστήμη για τις εφαρμογές της αλλά χρησιμοποιούμε όλων των ειδών τις δοξασίες ακόμη και σε τεχνολογικές εφαρμογές, ψηφίζουμε «όχι» και βγαίνει «Ναι» αλλά κάνουμε τους ανήξερους, μιλάμε για πόλεμο εναντίον της διαφθοράς και στις σκιές των offshore σφυρίζουμε αδιάφορα, ακούμε για ανανέωση του πολιτικού προσωπικού και παρακολουθούμε συγκαταβατικά την πιο μεγάλη ανακύκλωση στελεχών που έγινε ποτέ. Άλλοτε παρακολουθούμε υπνωτισμένοι το εκκρεμές, άλλοτε ταλαντωνόμαστε μαζί του.
Από τη μια ακραία θέση του εκκρεμούς στην άλλη.
«Γιατί δεχτήκατε κ. Κριμιζή να μπλέξετε με τη δαιδαλώδη Ελληνική γραφειοκρατία;», τον ρωτήσαμε, χαζεύοντας τις ομορφιές του Αμβρακικού, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην πόλη μας. «Μα είναι ΧΡΕΟΣ μου», μας είπε, «μου το ζήτησε η πατρίδα μου, δε μπορούσα να πω όχι», συνέχισε τόσο ειλικρινά και αυθόρμητα που ένιωσα αμήχανα. Ναι, ένιωσα αμήχανα γιατί ένιωσα για μια ακόμη φορά μικρός. Μικρός μπροστά στην αγάπη για την πατρίδα, μπροστά στη διάθεση για προσφορά, μπροστά στη μεγαλοσύνη ενός τεράστιου επιστήμονα, αλλά και γιατί ήχησε ξανά η λέξη «χρέος» στα αυτιά μου με μια διαφορετική σημασία από αυτή που είχα συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Όχι με την έννοια του χρηματικού ποσού που έχουμε υποχρέωση να πληρώσουμε ατομικά ή σαν χώρα, αλλά με την έννοια του καθήκοντος, της ηθικής υποχρέωσης.
Κάποιοι ρωτάνε δεικτικά: Δεν ήξερες; Δε ρώταγες; Είναι οι ίδιοι, που ίσως, θα τον κατηγορούσαν για δειλία αν δε δεχόταν να προσπαθήσει. 
Ενώπιον του Σταμάτη Κριμιζή υποκλίνεται, κατ’ επανάληψη η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, αναγνωρίζοντάς του απαράμιλλα επιτεύγματα στη διάρκεια μιας ολόκληρης ζωής, αφιερωμένης στον αγώνα για την κατάκτηση του Διαστήματος και την πρόοδο του ανθρώπινου πολιτισμού.
Οπότε, ναι, είχε «Χρέος» να προσπαθήσει. 
Πολλοί νομίζουν ότι είναι άλλος ένας Μεγάλος Έλληνας που ηττήθηκε από την υδροκέφαλη Ελληνική νοοτροπία, ώστε να επιβεβαιωθεί η φράση για μια ακόμη φορά «ουδείς προφήτης εν τη πατρίδι αυτού». Πόσο ανόητοι είμαστε ; πόσο κοντόφθαλμα έχουμε μάθει να βλέπουμε τελικά;
Διαβάζοντας τις δηλώσεις της Μπάρμπαρα Μικούλσκι, μέλους της Αμερικανικής Γερουσίας και υπεύθυνης για την κρατική χρηματοδότηση των επιστημονικών και ερευνητικών αποστολών «Τον τιμώ [κ. Κριμιζή] όχι μόνο για τη συμβολή του στην επιστημονική πρόοδο, αλλά και για τις καλύτερες υπηρεσίες που προσφέραμε στον Αμερικανό φορολογούμενο», ας αναρωτηθούμε ποιος ηττάται τελικά;
Το όνομα Κριμιζής ακούστηκε έντονα όταν κατάφερε να δώσει «ρέστα» -κατά κυριολε-ξία- στη NASA: Το 1996, σε μια ειδική τελετή, ο «Τομ» Κριμιζής παρέδω-σε στον τότε επικεφαλής της NASA, τραπεζική επιταγή με το (συμβολικό) ποσό επιστροφής των 3.6 εκατ. Δολαρίων (πρώτη δόση). Χάρη στη συνετή του διαχείριση και την ολοκληρωτική εξάντληση των διαθέσιμων πόρων, είχε καταφέρει να στείλει στο Διάστημα το διαστημόπλοιο NEAR (Near Earth Asteroid Rendezvous) δαπανώντας μόλις τα 112 εκατ. δολάρια από τα 150 εκατ. τα οποία είχε προϋπολογίσει η NASA για τη συγκεκριμένη αποστολή. Όχι μόνο δεν υπερέβη τον προϋπολογισμό όπως συχνά γίνεται, αλλά επέστρεψε και χρήματα.1
Χωρίς αμφιβολία, ο κ. Κριμιζής δεν είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της Ελληνικής πραγματικότητας.
Στην Ελληνική πραγματικότητα ταιριάζει άλλος πρόεδρος. Από τη μια να χαρακτηρίζει «κουφάλες» και να περιγράφει ως «μαϊμούδες» τους Ευρωπαίους και από την άλλη να είναι αυτός που θα δεχτεί τα Ευρωπαϊκά κονδύλια για τον ΕΛΔΟ. Θέλει πρόεδρο ενός Επιστημονικού Οργανισμού που να μην αντιλαμβάνεται ότι η μεθοδολογία της Επιστήμης δεν πρέπει να συγχέεται με τη διάθεση για πίστη ή κάποιου είδους εσωτερικότητα.  Θα ομολογήσω ότι δε γνωρίζω το νέο πρόεδρο του ΕΛΔΟ. Όμως από τα λίγα που είδα καταλαβαίνω ότι μας ταιριάζει καλύτερα. Από τη μια να μιλάει απαξιωτικά  για το μοναδικό άνθρωπο που έχει  στο ενεργητικό του αποστολές προς όλους τους πλανήτες, συν το νάνο πλανήτη Πλούτωνα, στην πρώτη προσεδάφιση σε αστεροειδή και ετοιμάζει την εκτόξευση της πρώτης αποστολής που θα τολμήσει να πλησιάσει τον Ήλιο και από την άλλη να υποστηρίζει μεθοδολογικά τη συστολή του χρόνου από κάποιο Άγιο Μοναχό. Από την απογείωση, στην τέλεια προσγείωση, στην «ελλαδικότ- ητ(τ)α».
Από τη μια ακραία θέση του εκκρεμούς στην άλλη.
Τι με δίδαξε η παρουσία του κ. Κριμιζή στην Άρτα; 
Την ανάγκη για κανόνες, για ένα πλαίσιο, για μια μέθοδο που θα αναδεικνύει τους καλύτερους. Αξιολόγηση – Αξιοκρατία- Αριστεία. Τα τρία «Α». Μόνο μέσα από τη σωστή Αξιολόγηση θα οδηγηθούμε στην Αξιοκρατία και στη συνέχεια στην επιλογή των Αρίστων σε όλες τις θέσεις της πολιτικής αλλά και κοινωνικής ζωής του τόπου. Ειδάλλως, θα καταλήξουμε σε μια μόνιμη αιμορραγία του καλύτερου ανθρώπινου δυναμικού προς το εξωτερικό και θα μας διοικούν, όχι αυτοί που νιώθουν «Χρέος», αλλά αυτοί που αφήνουν χρέη.
 Συμπαρασυρόμενος από την ταλάντωση του εκκρεμούς θα κλείσω γράφοντας και για τους δυο «πόλους» σκέψης.
Σε αυτούς που τους ταρακούνησα και ένιωσαν λίγο άβολα, ας μην ανησυχούν. Η ελληνική κοινωνία έμαθε στη λογική της ιστορίας «το αλέτρι του Αρμένη»: Ένας Αρμένης δήλωσε ότι θα παντρευτεί την αδερφή του και επειδή το χωριό αντέδρασε οι μάγισσες του είπαν να πάει να οργώσει το χωράφι παρότι το χιόνι είχε φτάσει ένα μπόι ύψος. Έτσι και έκανε. Την πρώτη μέρα έτρεξε όλο το χωριό να δει έναν να οργώνει το χιόνι, τη δεύτερη μέρα ελάχιστοι συχωριανοί πήγαν, ενώ την τρίτη το όργωσε ολομόναχος. Οπότε όπως είπαν και οι γριές Αρμένισες : τις τρεις πρώτες μέρες θα σε πολεμήσουν και θα σε γλωσσοφάνε, αλλά μετά θα ξεχάσουν.
Διανύουμε απλώς την περίοδο των τριών ημερών με τον κ. Κριμιζή. Θα το ξεχάσει και αυτό η Ελληνική κοινωνία, θα το καταπιεί. Συνεχίστε λοιπόν, ήρεμοι τον ύπνο σας και συγνώμη αν σας ζάλισα.
Σε εσάς, που σε κάποια από τις γραμμές αυτές βρήκατε κάποια από τις σκέψεις σας και τους προβληματισμούς σας, θα πω ότι  είναι απαραίτητο όσο ποτέ άλλοτε να προσπαθήσουμε  περισσότερο να επικρατήσουν τα τρία «Α». Ίσως και με το να διεισδύσει η επιστήμη και κυρίως οι μέθοδοί της στον τρόπο σκέψης της κοινωνίας, γιατί μόνο έτσι θα γίνει πιο υγιής και αυτή. Μ’ αυτόν τον τρόπο πάντα εξελισσόμασταν. Με ότι μας δίνει τη δυνατότητα για κριτική σκέψη, για απελευθέρωση από τις δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε χρέος στις επόμενες γενιές, να συνεχίσουμε να προχωράμε μπροστά με τη βοήθεια των πιο άξιων με τη βοήθεια των καλύτερων. Και για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε ένα ισχυρό πλαίσιο το οποίο δε θα γίνεται λάστιχο στις διάφορες ατομικές ή και συντεχνιακές προθέσεις κάθε φορά.
Χρειαζόμαστε κανόνες αξιολόγησης –αξιοκρατίας. 
Γι’ αυτό βέβαια, χρειαζόμαστε ανθρώπους με την ακτινοβολία της προσωπικότητας του κ. Κριμιζή!  Επειδή έχουν το χάρισμα να εμπνέουν ανθρώπους όλων των ηλικιών,  να καθοδηγούν σωστά, να βάζουν τους κανόνες και να μας βοηθούν να εκπληρώνουμε το σκοπό που έχουμε σαν είδος: να πάμε ψηλότερα.
Γι’ αυτό, ίσως, πρέπει να προσπαθούμε να υπακούμε και να υπηρετούμε με κάθε τρόπο αυτό το ΧΡΕΟΣ.
Ίσως, αυτός είναι ένας τρόπος, να γλυτώσουμε και από τα άλλα χρέη.

Γιώργος Κατσικογιώργος
Φυσικός





















1 Ταξίδι στο Ηλιακό Σύστημα, Σταμάτης Κριμιζής, Εκδ. Παπαδόπουλος
2 Η κόκκινη αλεπού. Οι ξυλοδαρμοί, Κωστής Παπαγιώργης, Εκδ. Καστανιώτη
3 Σταμάτης Κριμιζής: Καλά, αυτός τους κατάλαβε νωρίς..., Βασίλης Τσακίρογλου, Πρώτο Θέμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: