Μια σύντομη βιογραφία του Robert Boyle (1627-1691)
Nullius in verba (Δηλαδή : Τίποτα (μόνο) με λόγια)
O Boyle αποτέλεσε μια από τις κύριες διανοητικές προσωπικότητες του δέκατου έβδομου αιώνα. Ήταν ένας αφιερωμένος πειραματιστής, απρόθυμος να κατασκευάσει αφηρημένες θεωρίες στις οποίες τα αποτελέσματά του έπρεπε να προσαρμοστούν. «Ο Boyle μας,» έγραψε ο Oldenburg στο Spinoza, «είναι ένας από εκείνους που είναι αρκετά δύσπιστοι με τους συλλογισμούς τους για να εύχονται τα φαινόμενα να συμφωνούν με αυτούς » (Hall & Hall 1965–1977, 2:38).
Γεννήθηκε στο Lismore, στην Ιρλανδία, της κομητείας Waterfolrd στις 25 Ιανουαρίου 1627. O Boyle γεννήθηκε σε μια προτεσταντική οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν ο Richard Boyle, κόμης του Cork, ο οποίος είχε αφήσει την Αγγλία το 1588 στην ηλικία των 22 και είχε πάει στην Ιρλανδία. Διορίστηκε υπάλληλος του συμβουλίου του Munster από την Elizabeth I το 1600, και αγόρασε τα κτήματα του Sir Walter Raleigh's στις επαρχίες του Cork, του Waterford, και του Tipperary δύο έτη αργότερα. Η μητέρα του Robert, η Catherine Fenton, ήταν η δεύτερη σύζυγος του Richard Boyle, η πρώτη του σύζυγος είχε πεθάνει μέσα σε ένα έτος από τη γέννηση του πρώτου παιδιού τους. Ήταν το δέκατο τέταρτο παιδί των γονέων του, το προτελευταίο μάλιστα, και το τελευταίο παιδί που επέζησε στην ενηλικίωση. Ο Boyle ήταν ο νεώτερος γιος και, αφότου πέθανε η αδελφή του Margaret όταν ήταν 10, το πιο μικρό παιδί της οικογένειας. Μιλούσε στοργικά για τους γονείς του αλλά μάλλον δεν τους γνώρισε αρκετά. Η μητέρα του πέθανε πάνω σε γέννα, λίγες μέρες μετά τα τρίτα του γενέθλια, ενώ ο πατέρας του πέθανε ενώ ήταν δώδεκα ετών.
Ο Robert ήταν τυχερός να έχει το πλουσιότερο άτομο στη Μεγάλη Βρετανία για πατέρα αν και, κάποιοι θα μπορούσαν να πουν, πως ο κόμης του Cork είχε αποκτήσει την περιουσία του με κάπως …αμφιλεγόμενα μέσα.
Ο κόμης του Cork και η σύζυγός του θεώρησαν ότι η καλύτερη ανατροφή για τα μικρά παιδιά, μέχρι το χρόνο που θα άρχιζαν την εκπαίδευσή τους, θα έπρεπε να παρασχεθεί μακριά από τους γονείς τους. Έτσι, ο Robert στάλθηκε μακριά ενώ ο πατέρας του συνέχισε να στοχεύει για όλο μεγαλύτερη και μεγαλύτερη πολιτική επιτυχία. Ο Robert στάλθηκε, μαζί με έναν από τους αδελφούς του, για μελέτες στο κολλέγιο Eton στην Αγγλία το 1635. Εκείνη την εποχή το σχολείο ανέπτυσσε τη φήμη ως σχολείο όπου οι σημαντικοί άνθρωποι έστελναν τους γιους τους. Ο διευθυντής ήταν ο John Harrison και οι δύο νέοι αδελφοί Boyle έζησαν στο σπίτι του διευθυντή [L T More, The Life and Works of the Honourable Robert Boyle (London, 1944).]:
- Εκτός από τις αυστηρά κλασσικές σπουδές, τα αγόρια είχαν τους ιδιωτικούς δασκάλους στα γαλλικά, το χορό, και τη μουσική, για τους οποίους κατέβαλαν πρόσθετες αμοιβές.
Ο Boyle απέδωσε φόρο τιμής στον Harrison στο [R Boyle, An account of Philaretus, in T Birch (ed.), The Works of the Honourable Robert Boyle (5 vols.) (1744).] όπου γράφει ότι ο Harrison του έδωσε το α:
- … ισχυρό πάθος για να αποκτήσει τη γνώση…
Σ' αυτή τη χρονική περίοδο η εκπαίδευση του Boyle στο Eton, πήγαινε σαφώς καλά. Ήταν δημοφιλής στο διευθυντή του σχολείου και στους συμμαθητές του. Εντούτοις, ήταν πάρα πολλή η ξεχωριστή μεταχείριση και η προσοχή από τον Harrison σ’ αυτόν, οπότε όταν ο Harrison αποσύρθηκε, ο Boyle έμοιαζε ανίκανος να ταιριάξει με την εκπαιδευτική πειθαρχία που παρουσίασε ο νέος διευθυντής στο σχολείο. Παρατηρώντας πως κανένας από τους γιους του δεν προχωρούσε καλά στο σχολείο υπό το νέο διευθυντή, ο κόμης του Κορκ πήρε τους γιους του μακριά από το Eton το Νοεμβρίου του 1638.
Στην ηλικία των 12 ο Boyle στάλθηκε για να συνεχίσει τις σπουδές του μαζί με έναν από τους αδερφούς του στα μεγάλα πνευματικά κέντρα της Ευρώπης. Έτσι, με συνοδεία δασκάλου ταξίδεψε (1639-44) στη Γαλλία, την Ελβετία, τη Γερμανία και την Ιταλία. Από την Dieppe ταξίδεψαν στο Παρίσι, έπειτα προς τη Λυών πριν φθάνουν στη Γενεύη. Στη Γενεύη ο Boyle μελέτησε με έναν ιδιωτικό δάσκαλο γαλλικά, λατινικά, ρητορική και τη θρησκεία. Ξόδευε επίσης χρόνο τα απογεύματα για να παίζει τένις και τότε ήταν που άρχισε να μελετά τα μαθηματικά και σύντομα [R Boyle, An account of Philaretus, in T Birch (ed.), The Works of the Honourable Robert Boyle (5 vols.) (1744).]: -
… εξοικειώθηκε με το πιο χρήσιμο μέρος της αριθμητικής, της γεωμετρίας, με τους κλάδους της, του δόγματος της σφαίρας….
Το 1641 ο Boyle έμαθε ιταλικά προετοιμαζόμενος να επισκεφτεί την Ιταλία. Το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ο Boyle με το δάσκαλό του ήταν στη Βενετία, και στις αρχές του 1642 ήταν στη Φλωρεντία. Ο Γαλιλαίος πέθανε στη βίλα του στο Arcerti, κοντά στη Φλωρεντία, ενώ ο Boyle ζούσε στην πόλη. Επηρεάστηκε από αυτό το γεγονός και προσεκτικά μελέτησε τη δουλειά του Γαλιλαίου. Εάν υπήρξε κάποιο γεγονός που να σημάδεψε τον Boyle και να τον οδήγησε στην επιστήμη, τότε ήταν αυτό. Επίσης το προτεσταντικό του υπόβαθρο, με ένα βαθιά ριζωμένο φόβο για τους Ιησουίτες, συνείσφερε στην συμπάθεια του για τον Γαλιλαίο και τη μεταχείρισή του από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Ο Boyle έγινε υποστηρικτής της φιλοσοφίας του Γαλιλαίου και πίστεψε από εκείνη τη στιγμή σε μια νέα προσέγγιση μελέτης του κόσμου με τα μαθηματικά και τη μηχανική. Ο κόμης του Cork πέθανε το Σεπτέμβριο του 1643. Ο Robert Boyle ζούσε ακόμη στη Γενεύη όταν ο πατέρας του πέθανε. Το καλοκαίρι του 1644 πούλησε κάποια κοσμήματα και χρησιμοποίησε τα χρήματα για το ταξίδι της επιστροφής στην Αγγλία.
Πίσω στην Αγγλία ο Boyle έζησε για λίγο με την αδερφή του, την Κατερίνα. Ήταν 13 χρόνια μεγαλύτερη και ήταν σημαντικό πρόσωπο παντρεμένη με τον υποκόμη Ranelagh. Η Αγγλία ήταν σε χαοτική κατάσταση, ο εμφύλιος πόλεμος που ξεκίνησε το 1642 εξελίσσονταν μεταξύ του βασιλιά Καρόλου και του κοινοβουλίου.
Ο Κάρολος είχε μετακομίσει στην Οξφόρδη ενώ το κοινοβούλιο είχε συνάψει συνθήκη με τους Σκωτσέζους. Ως αντάλλαγμα στην παροχή του Σκωτσέζικου στρατού τους υποσχέθηκαν την ίδρυση Πρεσβυτεριανής Εκκλησίας. Κάποιες μάχες που έγιναν το 1644 άφησαν τον Κάρολο και το κοινοβούλιο σε αναδιοργάνωση. Ο Boyle είχε περιουσία στην Αγγλία, ένα μεγάλο σπίτι με κτήματα στο Stalbridge, το οποίο είχε αφήσει ο πατέρας του σ’ αυτόν αλλά η κατάσταση στην χώρα έκανε τα πράγματα δύσκολα. Έγραψε σε ένα γράμμα του[T Birch (ed.), The Works of the Honourable Robert Boyle (5 vols.) (London, 1744).]:
« φτάσαμε σώοι στην Αγγλία κατά τα μέσα του 1644, όπου βρήκαμε τα πράγματα σε τόση σύγχυση, που παρόλο που το κτήμα στο Stalbridge με το θάνατο του πατέρα μου πέρασε σε μένα, πέρασαν περίπου 4 μήνες μέχρι να μπορώ να πάω προς τα κει..»
Στην πραγματικότητα παρόλο που ο Boyle εξέτασε σχολαστικά το νέο του σπιτικό μετά από 4 μήνες, χρειάστηκε πολύ περισσότερο μέχρι να μπορεί να μετακομίσει εκεί. Αυτό συνέβη το Μάρτιο του 1646 αφού είχε περάσει περισσότερο χρόνο με την αδελφή του και αφού είχε κάνει ένα ταξίδι επιστροφής στη Γαλλία για να ξεπληρώσει τα χρέη του στον καθηγητή του ο οποίος ζούσε ακόμη εκεί.
Παρόλο που ο Boyle δε σκόπευε να μείνει πολύ στο Stalbringe, τελικά παρέμεινε εκεί περίπου 6 χρόνια. Πιθανότητα εργάστηκε σκληρότερα απ’ ότι παραδέχεται σε γράμμα στον καθηγητή του στη Γαλλία τον Οκτώβριο του 1646.
« όσον αφορά τις μελέτες μου μπορούσα να τις πραγματοποιήσω μόνο κατά περιόδους και μόνο όταν μου το επέτρεπαν οι περιστάσεις αλλά και η τεμπελιά μου. Διαβάζοντας ποικίλα ποιήματα και πεζά έκανα βιαστικές σημειώσεις και παρατηρήσεις πάνω σε διάφορα θέματα…. Οι άλλες ανθρωπιστικές επιστήμες τις οποίες μελετώ είναι η Φυσική Φιλοσοφία, μηχανές και σωστή διαχείριση αυτών σύμφωνα με τις αρχές του νέου φιλοσοφικού κολλεγίου οι οποίες με συντροφεύουν πάντα.»
Το νέο αυτό φιλοσοφικό κολλέγιο αποκαλείται επίσης ως το «Αόρατο Κολλέγιο» από τον Boyle μετέπειτα σε ένα γράμμα του. Ήταν η κοινότητα που σύντομα θα γινόταν η Βασιλική Εταιρεία του Λονδίνου και παρείχε στον Boyle τη μοναδική του επαφή με τον κόσμο των επιστημών ενώ ζούσε μοναχική ζωή στο Stalbringe.
Ήταν οι εισηγήσεις στο « Αόρατο Κολλέγιο» που οδήγησαν τον Boyle να διαβάσει το έργο του Oughtred το «Oughtred’s Clavis Mathematica» , όπως επίσης τη δουλειά του Mersenne και του Gassendi. Ο Boyle από τον καιρό που είχε επισκεφτεί την Ιταλία είχε ενστερνιστεί τις ιδέες του Κοπέρνικου και τώρα κράτησε τις ιδέες αυτές μέσα του μαζί με μια βαθιά πίστη στην ατομική θεωρία της ύλης. Στο αόρατο κολλέγιο αυτές οι απόψεις θεωρούνταν ως αυτές της νέας φυσικής φιλοσοφίας.
Αυτή η περίοδος ήταν δύσκολη για τον Boyle γιατί προσπάθησε σκληρά να μην αναγκαστεί να διαλέξει πλευρά στον εμφύλιο πόλεμο. Τα πιστεύω του ήταν κατά κάποιο τρόπο μοιρασμένα, ο πατέρας του που ήταν αφοσιωμένος βασιλικός, η αδελφή του Katherine πιστή στο κοινοβούλιο. Βασικά αυτός έτρεφε λίγη συμπάθεια και για τις δυο πλευρές, αλλά η τελική έκβαση του εμφύλιου πολέμου ήταν τελικά υπέρ του. Ο Charles I νικήθηκε αλλά, το 1650, ο Charles ΙΙ έφτασε στη Σκωτία και προσπάθησε να ανακτήσει δύναμεις. Ο Κρόμγουελ, όντας ηγέτης του Κοινοβουλείου, νίκησε τους Σκωτσέζους το 1650, πάλι το 1651, και τους Ιρλανδούς το 1652. Ο Boyle πήγε στην Ιρλανδία το 1652 για να ελέγξει τα κτήματά του εκεί. Κατέληξε ένας πολύ πλούσιος άνδρας όταν ο Κρόμγουελ παραχώρησε τα ιρλανδικά εδάφη στους άγγλους αποίκους. Από τότε και μετά ήταν σε θέση να αφιερωθεί εξ ολοκλήρου στην επιστήμη χωρίς να έχει την ανάγκη να κερδίζει χρήματα. Πρέπει να σημειωθεί, εντούτοις, ότι ο Boyle ήταν ένα πολύ γενναιόδωρο άτομο με τα χρήματά του, και πολλοί γύρω του επωφελήθηκαν από την γενναιοδωρία του.
O Boyle συνάντησε τον John Wilkins, τον αρχηγό του αόρατου κολλεγίου, στο Λονδίνο όταν το επισκέφτηκε το 1653. Εκείνο τον καιρό ο Wilkins μόλις είχε ορισθεί ως επόπτης του κολλεγίου Wadham στην Οξφόρδη και προγραμμάτιζε να διοικεί το αόρατο κολλέγιο από εκεί. Ενθάρρυνε έντονα τον Boyle για να τους ακολουθήσει στην Οξφόρδη και τον προσκάλεσε να ζήσει στο κολλέγιο. Ο Boyle αποφάσισε να πάει στην Οξφόρδη αλλά προτίμησε να μην δεχτεί την προσφορά του Wilkins να μείνει εκεί, επιλέγοντας αντί αυτού να βρει δικό του χώρο όπου θα μπορούσε να πραγματοποιήσει τα επιστημονικά πειράματά του. Στην Οξφόρδη εντάχθηκε σε μια ομάδα προοδευτικών επιστημόνων, συμπεριλαμβανομένου των John Wilkins, του John Wallis που ήταν ο καθηγητής Savilian της γεωμετρίας, του Ward Seth που ήταν ο Savilian Professor της αστρονομίας, και του Christopher Wren Savilian Professor της αστρονομίας το 1661. Από 1654 o Boyle έζησε στην Οξφόρδη, αν και δεν κατείχε ποτέ οποιαδήποτε πανεπιστημιακή θέση. Είχε σημαντική συνεισφορά στη φυσική και στη χημεία και είναι περισσότερο γνωστός για το νόμο του Boyle (μερικές φορές αποκαλούμενο και ως νόμο Mariotte) που περιγράφει ένα ιδανικό αέριο. Ο νόμος του Boyle εμφανίζεται σε ένα ένθετο γραμμένο το 1662 στο έργο του “New Experiments Physio-Mechanicall, Touching the Spring of the Air and its Effects (1660)”.
Το κείμενο του 1660 ήταν το αποτέλεσμα τριών ετών πειραματισμού με μια αεραντλία με τη βοήθεια του Hooke που υιοθέτησε ως βοηθό του. Οι συσκευές ήταν σχεδιασμένες από τον Hooke και χρησιμοποιώντας τες ο Boyle ανακάλυψε μια σειρά σημαντικών γεγονότων. Είχε παρουσιάσει, μεταξύ άλλων, ότι ο ήχος δεν διαδίδονταν σε ένα κενό, είχε αποδείξει ότι ο αέρας ήταν απαραίτητος στη φλόγα για να διατηρείται, και αυτός ερεύνησε τις ελαστικές ιδιότητες του αέρα.
Το ένθετο του 1662 όχι μόνο περιείχε το νόμο Boyle που αφορά τον όγκο και την πίεση σε ένα αέριο, αλλά περιείχε επίσης μια υπεράσπιση της εργασίας του Boyle για το κενό που εμφανίζονταν στο κύριο κείμενο. Πολλοί επιστήμονες, ιδιαίτερα ο Hobbes, είχαν υποστηρίξει ότι τo κενό δεν θα μπορούσε να υπάρξει και υποστήριξε ότι τα αποτελέσματα του Boyle που επιτεύχθηκαν με την κενή αντλία πρέπει να ήταν το αποτέλεσμα κάποιας μέχρι τότε άγνωστης δύναμης. Ένα άλλο βιβλίο από τον Boyle το 1666 ονομάστηκε Hydrostatic paradoxes. Είναι [M B Hall, Biography in Dictionary of Scientific Biography (New York 1970-1990).]: -
… μια διεισδυτική κριτική της εργασίας του Pascal για την υδροστατική, γεμάτη με οξείες παρατηρήσεις επάνω στην πειραματική μέθοδο του Pascal, και μια παρουσίαση μιας σειράς σημαντικών και έξυπνων πειραμάτων στην πίεση των ρευστών.
Στο έργο του “The Sceptical Chemist (1661)”- Ο σκεπτικιστής χημικός- απορρίπτει την άποψη του Αριστοτέλη για τα τέσσερα στοιχεία τη γη, τον αέρα, τη φωτιά και το νερό, όπως και τις τρεις αρχές του Παράκελσου (άλας, θείο, υδράργυρος) και έφτασε πολύ κοντά στη σημερινή θεώρηση της δομής της ύλης. Θεωρούσε ότι η ύλη αποτελείται από καθορισμένα αδιαίρετα βασικά σωματίδια, που είναι δυνατόν να συνδυαστούν μεταξύ τους και να δώσουν όλα τα υλικά σώματα. Η ποικιλία των τελευταίων οφείλεται στο διάφορο τρόπο σύνδεσης των σωματιδίων μεταξύ τους, καθώς αυτά μπορούν να ενωθούν και να ξαναχωριστούν, σε απειρία συνδυασμών. Το σχήμα, το μέγεθος και η κίνηση των σύνθετων σωματιδίων εξηγούν όλες τις ιδιότητες μιας συγκεκριμένης ουσίας. Δε διέκρινε βέβαια χημικά στοιχεία, αλλά εισήγαγε την έννοια του «ατόμου» (δηλαδή αδιαιρέτου) υλικού σωματιδίου ως του απλούστερου που θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη μέθοδο της χημικής ανάλυσης. Στο σύγγραμμά του «Προέλευση των μορφών και των ιδιοτήτων» (Origin of the Forms and Qualities, 1666) δίνει την ατομική του θεωρία στην πλήρη της μορφή, αποδίδοντας και τα φυσικά φαινόμενα στη διαφορετική οργάνωση και κίνηση των υλικών σωματιδίων.
Παρόλο που πολλές ιδέες στο έργο του προέρχονταν από τον Καρτέσιο, με όλο το σεβασμό βασικά διαφώνησε με αυτόν. Οι ιδέες του Boyle ότι τα αρχικά μόρια κινούνται ελεύθερα στα ρευστά, λιγότερο ελεύθερα στα στερεά, ακολούθησαν τις ιδέες του Καρτέσιου. Εντούτοις, ο Καρτέσιος δεν πίστεψε ποτέ στο κενό, μάλλον πίστευε σε έναν αιθέρα που εισχωρεί στα πάντα. Ο Boyle είχε πραγματοποιήσει πολλά πειράματα που τον οδήγησαν στην πίστη της ύπαρξης του κενού και, μην βρίσκοντας κανένα πειραματικό στοιχείο που να αποδεικνύει την ύπαρξη του αιθέρα, κατέληξε να απορρίψει αυτή την ιδέα. Συμμερίζονταν τον Καρτέσιο στην πεποίθησή του ότι ο κόσμος ήταν βασικά ένα πολυσύνθετο σύστημα που κυβερνιόταν από έναν μικρό αριθμό απλών μαθηματικών νόμων.
Όσον αφορά τις μελέτες του για την οπτική και ειδικότερα για τα χρώματα, δε μπορούν να θεωρηθούν πετυχημένες. Δημοσίευσε το “Experiments and considerations touching colours”, το 1664 αλλά ήταν αρκετά έτοιμος να αναγνωρίσει πως η εργασία του Hooke to 1665 ήταν ανώτερη και επίσης αναγνώρισε πως οι ιδέες του Νεύτωνα που δημοσιεύτηκαν το 1672 έπρεπε να αντικαταστήσουν τις δικές του.
Ο Boyle ήταν ιδρυτικό μέλος της Βασιλικής Εταιρίας. Δημοσίευσε τα αποτελέσματα για τις φυσικές ιδιότητες του αέρα μέσω της εταιρίας. Η εργασία του στη Χημεία στόχευε να την καθιερώσει ως μαθηματική επιστήμη βασισμένη σε μια μηχανιστική θεωρία του θέματος. Για αυτό το λόγο ο Boyle συμπεριλαμβάνεται σε λίστες μαζί με άλλους μαθηματικούς, αν και δεν ανέπτυξε οποιεσδήποτε μαθηματικές ιδέες ο ίδιος, αλλά αυτός ήταν ένας από τους πρώτους που υποστήριξε ότι όλη η επιστήμη πρέπει να αναπτυχθεί ως εφαρμογή των μαθηματικών. Αν και άλλοι πριν απ’ αυτόν είχαν εφαρμόσει τα μαθηματικά στη φυσική, ο Boyle ήταν ένας από τους πρώτους που προσπάθησε να επεκτείνει την εφαρμογή των μαθηματικών στη χημεία και προσπάθησε να την αναπτύξει ως επιστήμη της οποίας η σύνθετη εμφάνιση ήταν το αποτέλεσμα της εφαρμογής απλών μαθηματικών νόμων στα απλά θεμελιώδη σωματίδια.
Το 1668 Boyle αποχώρησε από την Οξφόρδη και πήγε να ζήσει με την αδελφή του Ranelagh στο Λονδίνο. Εκεί έγινε γείτονας του Barrow, αλλά φάνηκε να έχει πιο κοινά επιστημονικά ενδιαφέροντα με έναν άλλο γείτονά του τον Thomas Sydenham, που ήταν παθολόγος. Το 1669 ο σύζυγος της αδελφής του πέθανε. Μερικοί εντούτοις, επέμεναν στο να βρουν μια σύζυγο στον Boyle. Ο Wallis βρήκε κάποια που τη θεώρησε ιδιαίτερα κατάλληλη για να γίνει σύζυγος του Boyle, αλλά αυτός μπορούσε να αποφεύγει επιτυχημένα τέτοιες προσπάθειες.
Συνέχισε να εργάζεται και να διασκεδάζει στο σπίτι του στο Λονδίνο. Οι επισκέπτες ήταν τόσο συχνοί που έπρεπε να περιορίσει τις επισκέψεις έτσι ώστε να έχει το χρόνο για να συνεχίσει τις επιστημονικές έρευνες του, τις οποίες έκανε με τη βοήθεια πολλών άριστων βοηθών.
Το 1680 αποποιήθηκε την προεδρία της Βασιλικής Εταιρείας, γιατί δε συμφωνούσε με τη διατύπωση του όρκου που ήταν υποχρεωμένος να δώσει.
Πρόσφατες έρευνες πρόσθεσαν μια νέα διάσταση στην κατανόηση της φιγούρας του Μπόυλ, αποδεικνύοντας την πολυπλοκότητα της εικόνας του για τον κόσμο και τη σχέση του με την αλχημική παράδοση. Σύμφωνα με τις έρευνες αυτές, ο Μπόυλ όπως και κάποιες άλλες μεγάλες μορφές του 18ου αιώνα (όπως ο Ισαάκ Νεύτων), συνήθως παρουσιάζονται σαν τους πρωτοπόρους της σύγχρονης επιστήμης που αναδύθηκε από τις στάχτες των Μεσαιωνικών τεχνών, όπως η αλχημεία και η αστρολογία. Η αλήθεια είναι διαφορετική. Ο Ρόμπερτ Μπόυλ, όπως και ο Ισαάκ Νεύτων (και ίσως ο Τζον Λόκ), ήταν και αυτός αφοσιωμένος στις μυστικιστικές τέχνες. Όπως ήδη έχουμε δει, η πιο γνωστή θεωρία του Μπόυλ είναι οι εξισώσεις που περιγράφουν τη σχέση μεταξύ της πίεσης και του όγκου στα αέρια. Η επιτυχία του να δημιουργήσει κενό, αναιρώντας έτσι θεαματικά το ρητό του Αριστοτέλη «η Φύση απεχθάνεται το κενό», σφράγισε τη θέση του ως ιδρυτή της σύγχρονης επιστήμης.
Οι επιτυχίες του αυτές όμως, οδήγησαν τους μελετητές της ιστορίας της επιστήμης να αγνοήσουν την πρακτική του ενασχόληση με την αλχημεία. Τους οδήγησε επίσης στο να παραλείπουν να αναφέρουν και να μελετούν τις χιλιάδες σελίδες που άφησε πίσω του ο Μπόυλ με αναφορές σε αλχημιστικές πρακτικές. Κάτι που σίγουρα δε βοήθησε στη μελέτη αυτών των σελίδων ήταν το γεγονός ότι ο Μπόυλ συνήθιζε να κρυπτογραφεί τα αλχημικά γραπτά του με έναν βασανιστικά βαρετό κώδικα, αποτελούμενο από ελληνικούς και εβραϊκούς όρους, διανθισμένο από ένα καταιγισμό εκ πρώτης όψεως ανόητων όρων, με σκοπό να προστατεύσει τις παραδοσιακές δοξασίες.
Ενώ ο Νεύτωνας ασχολιόταν και με τη θεωρητική φυσική, ο Μπόυλ ίδρωνε πάνω από τον αλχημικό του φούρνο, αναζητώντας επίμονα τη φιλοσοφική λίθο, τα μέσα για τη μετάλλαξη των κατώτερων μετάλλων σε χρυσό. Ο Μπόυλ πίστευε στην αλχημική μετάλλαξη. Ο ίδιος υποστήριζε ότι σε ταξίδια του στο εξωτερικό είχε δει με τα ίδια του μάτια μερικά κατώτερα μέταλλα να μεταλλάσσονται σε χρυσό, και για το λόγο αυτό έστειλε ένα γράμμα στην Αγγλική κυβέρνηση, που ανέφερε : «Σας καλώ να ακυρώσετε το διάταγμα που απαγορεύει την αλχημική παρασκευή του χρυσού, διότι μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην πρόοδο της επιστήμης». Ανησυχούσε μήπως νόμοι τέτοιου είδους παρεμποδίσουν την ανακάλυψη νέων στοιχείων, που γι' αυτόν δεν είναι πια ο αέρας, το νερό, η φωτιά και η γη του Αριστοτέλη, αλλά ουσίες πιο πρακτικές που μπορούν να συνδυαστούν και να δώσουν άλλες ενώσεις. Ο Μπόυλ είχε μεγάλο ενδιαφέρον για τη «φιλοσοφική αλχημεία», σε αντίθεση με τους χυδαίους (vulgar), όπως τους αναφέρει, χημικούς και τσαρλατάνους που αναζητούσαν το υλικό κέρδος. Πίστευε πως θα μπορούσε να σχηματίσει και να κάνει γνωστό ένα σωστό θεωρητικό πλαίσιο για την αλχημική μετάλλαξη.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του επιδίωξε συνεχώς να προσπαθεί για ττην πρόοδο της ανθρωπότητας. Ενδιαφέρθηκε για τη βελτίωση των γεωργικών μεθόδων, για τη δυνατότητα να προκύψει φρέσκο νερό από αλάτι, για τη βελτίωση των φαρμάκων και της ιατρικής πρακτικής, για τη δυνατότητα διατήρησης των τροφίμων με τη βοήθεια της κενής συσκευασίας, και για ένα αριθμό χρήσιμων αποτελεσμάτων, άμεσων ή έμμεσων, της πειραματικής φιλοσοφίας.
Αφού πείστηκε ότι ο χριστιανισμός ήταν η θρησκεία που καθιερώθηκε από το Θεό, ο Boyle ενδιαφέρθηκε για την ευρεία διάδοση της Βίβλου και αφιέρωσε χρόνο και ενέργεια μεταφράζοντάς τη σε ποικίλες γλώσσες όπως τα ιρλανδικά, τα Τούρκικα, και σε διάφορες γλώσσες των αμερικανών ιθαγενών.
Η θρησκευτική πλευρά του Boyle είναι κάτι που δεν έχουμε αναφέρει πολύ σε αυτήν την βιογραφία, όμως ήταν πολύ σημαντική δύναμη στη ζωή του. Ίσως ο λόγος που δεν είναι απαραίτητο να αναφερθεί η ισχυρή χριστιανική πίστη του νωρίτερα είναι ότι στον Boyle δεν υπήρξε καμία σύγκρουση με τη θρησκεία και την μηχανιστική αντίληψή του για τον κόσμο [M B Hall, Biography in Dictionary of Scientific Biography (New York 1970-1990).]: -
… για αυτόν ένας Θεός που θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν μηχανικό κόσμο – που θα μπορούσε να δημιουργήσει ύλη σε κίνηση, που υπακούει ορισμένους νόμους από τους οποίους το σύμπαν όπως το ξέρουμε θα μπορούσε να υπάρξει σε τάξη- ήταν πολύ περισσότερο θαυμαστός και λατρευτός από έναν Θεό που θα δημιουργούσε έναν κόσμο χωρίς κανένα επιστημονικό νόμο.
Πηγές –Αναφορές:
4. Hall, A. R., and Hall, M. B., 1965, The Correspondence of Henry Oldenburg, Hall, A. R., and Hall, M. B., (eds., trans.), 13 volumes. Volumes 1–9, Madison: The University of Wisconsin Press, 1965–1973. Volumes 10–11, London: Mansell, 1975, 1977. Volumes 12–13, London: Taylor and Francis.
5. M B Hall, Biography in Dictionary of Scientific Biography (New York 1970-1990).
6. L T More, The Life and Works of the Honourable Robert Boyle (London, 1944).
7. R Boyle, An account of Philaretus, in T Birch (ed.), The Works of the Honourable Robert Boyle (5 vols.) (1744).
8. T Birch (ed.), The Works of the Honourable Robert Boyle (5 vols.) (London, 1744).
Και για όποιον θέλει να την έχει πιο καλά συγκεντρωμένη με τις φωτογραφίες και τη μορφή κειμένου δείτε το αρχείο pdf.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου