Ο επικεφαλής του CERN θέλει να κατασκευάσει και τον επόμενο μεγάλο γραμμικό επιταχυντή

Πριν καλά-καλά ξεκινήσει το ιστορικό πείραμα στον μεγάλο επιταχυντή αδρονίων (LHC) στο CERN, κάτι που αναμένεται να γίνει μέσα στο Νοέμβριο, ο γενικός διευθυντής του κ. Ρολφ-Ντίτερ Χόιερ δήλωσε ότι θα καταβάλει προσπάθειες για να κατασκευαστεί στο CERN και ο μελλοντικός «γραμμικός επιταχυντής», το επόμενο μεγάλο πείραμα στον χώρο της σωματιδιακής φυσικής διεθνώς.
Όπως είπε ο κ. Χόιερ, σε συνέντευξή του στο «physicsworld.com», η δημιουργία του νέου μεγάλου επιταχυντή (γραμμικού πλέον και όχι κυκλικού όπως αυτός που υπάρχει σήμερα στο υπόγειο τούνελ μήκους 27 χλμ. κάτω από τα γαλλο-ελβετικά σύνορα), εντάσσεται στα σχέδιά του να διεθνοποιήσει περαιτέρω το CERN.
Όμως για τον γραμμικό επιταχυντή, γνωστό και ως «CLIC», στον οποίο θα συγκρούονται ηλεκτρόνια και αντι-ηλεκτρόνια (ή ποζιτρόνια), αναμένεται σκληρός ανταγωνισμός από εναλλακτικές υποψηφιότητες για την φιλοξενία του, ιδίως από το αμερικανικό Fermilab, όπου βρίσκεται ο επιταχυντής Tevatron, ο κυριότερος
ανταγωνιστής του επιταχυντή αδρονίων του CERN.
Το CERN άρχισε ήδη να αναπτύσσει στα χαρτιά ένα μοντέλο του μελλοντικού γραμμικού επιταχυντή, ενώ ένα ανταγωνιστικό σχέδιο, γνωστό ως «Διεθνής Γραμμικός Επιταχυντής», ήδη αναπτύσσεται από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech).
Ο κ. Χόιερ (η θητεία του οποίου λήγει στο τέλος του 2013) επιβεβαίωσε ότι ο υπάρχων επιταχυντής αδρονίων θα επαναλειτουργήσει στα μέσα Νοεμβρίου φέτος, μετά την περυσινή σοβαρή βλάβη που τον έθεσε εκτός «μάχης» για πάνω από ένα χρόνο, και αφού μεσολάβησε η επισκευή ή αντικατάσταση 53 μαγνητών. Οι πρώτες συγκρούσεις σωματιδίων (πρωτονίων) θα αρχίσουν λίγες εβδομάδες αργότερα, προς
το τέλος του 2009 ή στις αρχές του 2010.
Οι πρώτες συγκρούσεις πρωτονίων θα γίνουν συντηρητικά, με ενέργεια μόλις 450 GeV ανά ακτίνα, πριν επιχειρηθούν σφοδρότερες συγκρούσεις με ενέργεια 3,5 TeV ανά ακτίνα. Σύμφωνα με τον κ. Χόιερ, ο επιταχυντής θα εργαστεί με αυτή την ενεργειακή ισχύ για αρκετούς μήνες και στη συνέχεια, αναλόγως και των ευρημάτων του, κάποια στιγμή μέσα στο 2010, οι συγκρούσεις σωματιδίων θα γίνουν ακόμα ισχυρότερες, στα 5 TeV ανά ακτίνα, δηλαδή συνολικά 10 ΤeV στο σημείο συνάντησης των δύο ακτινών από αντίθετη κατεύθυνση.
Μέσα στο 2011 και αν όλα έχουν πάει καλά, οι συγκρούσεις θα φτάσουν τη μέγιστη ενέργεια των 7 TeV ανά ακτίνα. Η μεγάλη ελπίδα της παγκόσμιας κοινότητας των φυσικών είναι ότι οι συγκρούσεις αυτές θα αποκαλύψουν το «μποζόνιο του Χιγκς» και άλλα «εξωτικά» σωματίδια ύλης.
Αν και ο σχεδιαζόμενος γραμμικός επιταχυντής θα λειτουργεί σε χαμηλότερο ενεργειακό επίπεδο σε σχέση με τον σημερινό επιταχυντή αδρονίων, θα είναι σε θέση να κάνει ακριβέστερες μετρήσεις, επειδή οι συγκρούσεις ηλεκτρονίων-ποζιτρονίων θεωρούνται «καθαρότερες» σε σχέση με τις συγκρούσεις
πρωτονίων του LHC.
Μολονότι το CERN ιδρύθηκε το 1954 ως αμιγώς ευρωπαϊκή επιστημονική εγκατάσταση, επιτρέπει σε άλλες μη ευρωπαϊκές χώρες να γίνουν μέλη του και αρκετοί φυσικοί άλλων χωρών (ιδίως από τις ΗΠΑ) έχουν βοηθήσει σημαντικά στη δημιουργία του μεγάλου επιταχυντή αδρονίων.
Πηγή: Βήμα
Περισσότερα στο physicsworld.com.
Ακόμη παρακολουθήστε σε video μια συνέντευξη από το γενικό διευθυντή τουCERN.