Μια διαφορετική κριτική των θεμάτων Φυσικής 2019

Η επίλυση του παραδόξου Fermi μέσω των Πανελληνίων 2019

Αφιερώνω το κείμενο στο φίλο μου από το Πανεπιστήμιο, Γιάννη Αγγελή, γιατί μου έδωσε την ιδέα όταν σχολιάζαμε τηλεφωνικά τα φετινά θέματα της Φυσικής.

Το 1950 στο παρατηρητήριο του Λος Άλαμος στις ΗΠΑ στη διάρκεια κάποιου μεσημεριανού γεύματος μεταξύ του Φερμι και των συναδέλφων του διατυπώθηκε για πρώτη φορά το σκεπτικό του σχετικά με την απουσία παρατήρησης εξωγήινων, το οποίο ονομάστηκε «παράδοξο Φέρμι». Καθώς συζητούσαν αστειευόμενοι σχετικά με κάποιες πρόσφατες αναφορές για ΑΤΙΑ που υπήρχαν στον τύπο, ξαφνικά ο Φέρμι αναφώνησε Που είναι; ή Που είναι όλοι; Προκαλώντας το γέλιο των παρευρισκόμενων.

Το 1974 από το παρατηρητήριο του Αρεσίμπο στάλθηκε στο διάστημα ένα ραδιοσήμα με βασικές πληροφορίες για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη Γη, ώστε αν κάποια εξωγήινη ζωή το λάβει να το αποκρυπτογραφήσει και να επικοινωνήσει με εμάς.

Περίπου 70 χρόνια μετά τη διατύπωση του Φέρμι και 45 μετά την εκπομπή του σήματος του Αρεσίμπο αποφασίσαμε σαν λαός, μιας που έχουμε και Υπηρεσία Διαστήματος να κάνουμε κάτι πιο δραστικό και να εκπέμψουμε ξανά το φως του πολιτισμού σε όλο τον κόσμο.

Θα τους βρίσκαμε εμείς τους Εξωγήινους.  Χρειαζόταν απλά η συνεργασία δυο – τριών επιτροπών. Εύκολο δεν το λες. Δε μπορούμε δυο άτομα να συνεννοηθούμε, θα τα καταφέρουν ολόκληρες επιτροπές;

…………

Ο σκοπός κύριοι.

Αυτό είναι που θα μας ενώσει.  Ακούγετε ενδιαφέρον! Πως θα το κάνουμε αναφώνησε ο Φερμιδάκης, ως άλλος  Έλληνας «Φέρμι»;

-«Φ-Χ», του ψιθύρισε ο επικεφαλής.

-«Φ-Χ, Δηλαδή;», ρώτησε ξανά ο Φερμιδάκης.   

-« Φ-Χ σημαίνει Φυσική – Χημεία. Σκέψου.  Ξέρουμε ότι ζουν ανάμεσά μας. Έτσι, λοιπόν, στις Πανελλήνιες στη Φυσική και στη Χημεία τους βάζουμε θέματα για Εξωγήινους.  Στη Φυσική όχι εξωγήινα, αλλά πολλά, πάρα πολλά, έτσι ώστε μόνο εξωγήινοι μπορούν να προλάβουν να φτάσουν πάνω από 95! Εδώ θα παίξουμε έξυπνα. Για κανένα θέμα μεμονωμένα δε θα μπορεί να διαμαρτυρηθεί κανείς, αλλά το σύνολο…….Χαχα, αυτό το σύνολο! Στη Χημεία ακόμη χειρότερα, θέματα εξωγήινα. Οπότε οι βαθμολογητές στο τέλος θα τους βρούνε.  

-«Δεν καταλαβαίνω ακριβώς», δήλωσε ο Φερμιδάκης.

Θα σου δείξω ενδεικτικά θέματα Φυσικής για να καταλάβεις:

Θέμα Α

Α1. Νορμάλ θεωρία για εύκολο ξεκίνημα.

Α2.  Πραξούλες εύκολες, αλλά και για να υποψιαστούν για το τι έρχεται…. Το έχουμε βάλει ερώτημα σε δεύτερο, σε τρίτο, ας μπει και … πρώτο μια φορά!

Α3.  Τους ρωτάς μια μονάδα που δεν τη λέει το σχολικό. Όποιος δεν τη θυμάται τη βγάζει με τη διαστατική μέθοδο.  Και μη μου πεις ότι δεν τη διδάσκονται. Κάπου, κάποιος θα τους την έχει πει…. (Εδώ αν θέλει ο επίδοξος σκηνοθέτης τον βάζει να κλείνει και πονηρά το μάτι)

Α4. Ένα αδιάφορο ρευστό.

Α5. α) Το διάβασμα της εκφώνησης είναι σημαντικό. Άλλο είναι να ρωτάς τη μεταβολή του μέτρου ενός διανύσματος και άλλο το μέτρο της μεταβολής…. Αλλά εντάξει δε θα μπερδευτούν..

       β) θεωρία…. Μη λένε ότι δεν έχει .

       γ) Καλό, θα το χάσουν κάποιοι

       δ) θεωρία…. Μη λένε ότι δεν έχει.

       ε) Εδώ βάλε κάτι για στερεό, μη βάζεις ότι δεν υπάρχουν τριβές και τέτοια, ας μπερδευτεί και κανένας.

Θέμα Β 

Β1. Doppler που το πετάμε εκτός ύλης του χρόνου….

Να ξέρει τους τύπους του Doppler, να γίνεται και κρούση άρα να εφαρμόσει ΑΔΟ, και ξανά πάλι τους τύπους του Doppler. Εντάξει, το λες εύκολο, αλλά τις «πραξούλες» του τις θέλει.

Β2. Βάλε μια άσκηση ρευστό από όλα. Τι εννοείς όταν με ρωτάς τι θέλω να πω όταν λέω από όλα; Πως λέμε μια διπλή πίτα από όλα… έτσι και εδώ….

Εξίσωση συνέχειας για αρχή και βγάζεις σχέση ταχυτήτων.

Εφαρμόζεις Bernoulli και βγάζεις άλλη μια σχέση. Από υδροστατική ισορροπία βγάζεις σχέση. Σταθερό ύψος άρα όσο υγρό μπαίνει τόσο βγαίνει, οπότε βγάζεις άλλη μια σχέση στις ταχύτητες.

Εφαρμόζεις άλλη μια φορά Bernoulli…. Κάνεις πράξεις, λύνεις το σύστημα, ξανακάνεις πράξεις, λύνεις, βγάζεις αποτέλεσμα.

Τι σημαίνει έχεις αντιρρήσεις γιατί δε μπορεί να μπει άσκηση στο Β θέμα. Μην αγχώνεσαι δεν θα έχει νούμερα….

Β3. Βάλε μια ράβδο να κινείται σε οριζόντιο επίπεδο, αλλά κάνε το σχήμα όπως σε όλα τα βιβλία όταν κινείται σε κατακόρυφο.  Θα μπερδευτούν όλοι… Τι σημαίνει δεν είναι δίκαιο…. Ας διαβάσουν την εκφώνηση. Ας μη βιάζονται και ας διαβάζουν προσεκτικά.  Πως; Θα πρέπει να βιαστούν γιατί είναι πολλά μέχρι εδώ; Ε, τι να κάνουμε τώρα….Όποιος αντέξει… Και μην ακούσω αντιρρήσεις, εδώ θα βάλουμε και νούμερα. Άσκηση κανονική. Τι σημαίνει προεδρικό διάταγμα και τέτοια… Ο σκοπός κύριοι!

Να πάρει ΘΕΕ να βρει τη γωνιακή ταχύτητα. Να εφαρμόσει Α.Δ.Στρ. αφού βρει πρώτα τη νέα ροπή αδράνειας. Να πάρει τον τύπο της γωνιακής ταχύτητάς για ομαλή στροφική, να κάνει πράξεις…. Και το έβγαλε!

  

Θέμα Γ

βάλε μια πλαστική κρούση σε κατακόρυφο με τα κλασσικά ερωτήματα. Τι θα πει κάποτε αυτό έμπαινε Δ θέμα; Τώρα αναβαθμίστηκε το Γ. Άλλες εποχές, άλλα ήθη. Δεν θα είναι δύσκολο πολύ. Αλλά λίγο τα νούμερα, λίγο η κούραση….  Όλο και κάποιοι θα αρχίσουν να εγκαταλείπουν πνεύμα…. Ωραίο θέμα παρεμπιπτόντως!

Θέμα Δ

Κάνε μια υπερπαραγωγή όπως το περυσινό. Βάλε σκάλα σε στήριγμα, τροχαλία με σώμα, βάλε και ένα κύλινδρο να ανεβαίνει τη σκάλα με νήμα στο ανώτερο σημείο.

Δ1. Ξεκίνα με ισορροπία. Ισορροπία για το σώμα 1. Μετά για την τροχαλία, μετά πάμε στον κύλινδρο… να σχεδιάσουν σωστά τις δυνάμεις, να εφαρμόσουν Στ=0, ΣF=0 να βρουν τη δύναμη.  Α, μην το ξεχάσω…. Όλα αυτά να πιάνουν 4 μονάδες.

Δ2. Βάλε το αντίστοιχο Δ4. Ναι βρε, με επίλυση συστήματος 5X5…. Τι σημαίνει αυτό ακριβώς το βάλαμε πέρυσι Δ4 και δυσκόλεψε τα παιδιά; Αυτός δεν είναι ο σκοπός μας; Έλα, έχουμε δρόμο ακόμη…..

Δ3. Κλασσικά μια δύναμη παύει. Οπότε βρίσκω την ταχύτητα στο τέλος της πρώτης κίνησης. Κάνω σχήμα ξανά – μη μου πεις τίποτα - είναι γνωστό και χιλιοδιατυπωμένο…. Βάζω δυνάμεις, εφαρμόζω ΘΝ για μεταφορική, στροφική , λύνω σύστημα βρίσκω επιτάχυνση….. Θέλω πότε σταματάει άρα βρίσκω πότε μηδενίζεται η ταχύτητα. Βρίσκω χρονικό διάστημα και προσθέτω….. Τέλεια!

Δ4. Βάλε και κάτι εύκολο, να πάρουν ρε αδερφέ δυο τύπους… Τι σημαίνει δε θα φτάσουν με σωστά νούμερα ως εκεί; Ας μην είναι αχάριστοι, τους δίνουμε 3 μονάδες…..

Δ5. Βάλε και να δείξουν ότι η σανίδα δεν ανατρέπεται… Τι είναι αυτό; Δύσκολο; Μια σχεσούλα να πάρουν, να συγκρίνουν και τα αποτελέσματα και τελείωσε…. 4 μονάδες για όποιον φτάσει μέχρι εκεί.

Ορίστε, βάλαμε τίποτα εξωγήινο; Όχι, δα. Είμαστε καλυμμένοι! (Εδώ αν θέλει ο επίδοξος σκηνοθέτης τον βάζει να κλείνει ξανά πονηρά το μάτι. Αν θέλει χτυπάει και την πλάτη του σαστισμένου Φερμιδάκη).

Πριν φύγεις δες αν τα λύσουν οι λύτες της επιτροπής σε λιγότερο από 2 ώρες να βάλουμε και άλλα. Μη ξεχνάς το σκοπό μας.

Με τα θέματα Χημείας θα το ολοκληρώσουμε το έργο μας.

Θα τα βρούμε αυτά τα εξωγήινα παιδάκια που είναι κρυμμένα στα σχολεία μας και κάποιοι κακοί καθηγητές με τα ψευδώνυμα όπως Charles Xavier / Professor X κλπ, τα εκπαιδεύουν σε ακαδημίες με σκοπό αυτούς τους νεαρούς μεταλλαγμένους να τους κρατήσουν κρυμμένους στο σκοτάδι.

Στο τέλος των εξετάσεων θα μπορούμε να δώσουμε απάντηση στο ερώτημα του Fermi. Θα ξέρουμε που είναι, αλλά και ποιοι είναι!

………………………..

Και μετά από όλα αυτά ας αναρωτηθούμε ποιος είναι ο σκοπός;

Γιατί κάποιος λόγος υπάρχει……

Την πρώτη φορά είναι τυχαίο, τη δεύτερη φορά είναι σύμπτωση, την τρίτη, εχθρική ενέργεια, όπως έγραψε και ο Ian Flemming, στο Χρυσοδάκτυλο.

Ψάχνουμε να βρούμε τα «εξωγήινα» παιδάκια; Μα αν αυτό θέλουμε, ας αναβαθμίσουμε το ρόλο των διαγωνισμών Φυσικής, Χημείας, κλπ. Όχι όμως σε Πανελλήνιες Εξετάσεις.

Δε γίνεται να παίζουμε με την ψυχολογία των παιδιών. Παιδιών, που σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα δίνουν πρώτη φορά σοβαρά εξετάσεις σε αυτό που ονομάζουμε Πανελλήνιες και πρέπει να διαχειριστούν τη μοναδικότητα αυτών και όλες τις αντιξοότητες.

Επίσης κάποια στιγμή σε αυτή τη χώρα πρέπει να μάθουμε να υπακούμε στους κανόνες. Αν δε μας αρέσουν, να τους αλλάζουμε με το νόμιμο τρόπο, αλλά να ενημερώνονται και όλοι οι εμπλεκόμενοι.

Ερώτηση 1: Του χρόνου πως θα πρέπει να προετοιμάζονται οι μαθητές; Με θέματα διαγωνισμών; Γιατί αν μπήκαν τόσο πρωτότυπα θέματα στη Χημεία γιατί όχι και στη Φυσική, γιατί όχι και στα Μαθηματικά; Μήπως να τους βάζουμε θέματα για 4 ώρες να συνηθίσουν; Του χρόνου που με 6 ώρες διδασκαλία σε κάθε εξεταζόμενο μάθημα, άρα και καλύτερη εμφάθυνση, τι θέματα να περιμένουμε; Άσχετο το σχολικό βιβλίο γιατί το μοιράζουν;

Ερώτηση 2: Θα υπάρχουν μαθητές που να ενδιαφέρονται για Φυσική και Χημεία ή να τους οδηγήσουμε καλύτερα σε άλλες κατευθύνσεις;

Ερώτηση 3: Αν τα θέματα της Φυσικής δεν πρόλαβαν να τα λύσουν κάποιοι καθηγητές σε δυο ώρες, αν στη Χημεία πολλές πρώτες απαντήσεις καθηγητών ήταν λάθος, τι δείχνει για τα θέματα των εξετάσεων;

Ερώτηση 4: Γιατί τόσο μένος; Υπάρχει κάποιος λόγος ή ήταν απλή ανικανότητα ή μήπως κλασσική αλαζονική συμπεριφορά ;

Επαναληπτικό Διαγώνισμα Γ Λυκείου 2019 (Ομάδα Β)

Επαναληπτικό Διαγώνισμα Γ Λυκείου 2019

   Τελικό Διαγώνισμα 2019 (β) by gkatsiko@yahoo.gr on Scribd

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2019 (ΟΜΑΔΑ Α)

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 2019

   Τελικό Διαγώνισμα 2019 (α) by gkatsiko@yahoo.gr on Scribd

Ένα video για την εκδήλωση

Σήμερα θα μιλήσουμε για εσάς, τους νέους. Γιατί είστε σημαντικοί. Γιατί έχετε όνειρα και πρέπει να τα πραγματοποιήσετε.

Θα μιλήσουμε για τις εξετάσεις. Και αυτό φαντάζει δύσκολο. Είναι δίκαιο το σύστημα; εξετάζει όλες τις δεξιότητες;

Ο Αινστάιν έλεγε ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ταλαντούχοι, αλλά αν κρίνεις ένα ψάρι από την ικανότητά του να ανεβαίνει σε ένα δέντρο θα περάσει όλη τη ζωή του θεωρώντας ότι είναι ανίκανο.

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να εφοδιαστείτε με μια καλή εκπαίδευση ώστε να βγείτε εκεί έξω και να αλλάξετε τον κόσμο. Να πάρετε εφόδια, να γίνετε καλύτεροι για να μπορέσετε να βοηθήσετε όχι μόνο τους εαυτούς σας, αλλά ΚΑΙ τους άλλους.

Σε αυτό τον αγώνα χρειάζεστε πίστη. Χρειάζεστε πίστη ότι μπορείτε να τα καταφέρετε. Αυτό είναι που κάνει τον άνθρωπο διαφορετικό, που τον κάνει να ξεπερνάει τα όριά του.

Θα σας πω μια ιστορία.

Πριν τον Απρίλιο του 1954 υπήρχε μια κοινή πίστη, μια παγκόσμια αντίληψη, διότι το προσπαθούσαμε συνέχεια και συνέχεια και αποτυγχάναμε να κάνουμε τα 1600m σε λιγότερο από 4 λεπτά. Θεωρήθηκε ότι είναι ανθρωπίνως φυσικά αδύνατο να τα καταφέρουμε. Οπότε όταν συνέβαινε αυτό θεωρούσαμε ότι έτσι είναι.

Και τότε ο Roger Bannister ήρθε και έσπασε το φράγμα των 4 λεπτών.

Από τότε μέχρι τις μέρες μας πάνω από 20000 άτομα έσπασαν αυτό το φράγμα. Ακόμη και μαθητές λυκείου.

20000 άνθρωποι. Τι άλλαξε;

Το είδαμε να γίνεται. Το πιστέψαμε ότι μπορούμε να το κάνουμε και εμείς.

Και αν δούμε τις εξετάσεις; Πόσοι άλλοι πριν από σας το κατάφεραν ήδη;

Χιλιάδες, εκατομμύρια. Άρα και εσείς μπορείτε να τα καταφέρετε. Αρκεί να το πιστέψετε.

Είναι εύκολο;

Όχι βέβαια.

Το κυνήγι του στόχου, του ονείρου πολλές φορές είναι ένας μοναχικός δρόμος. Χρειάζεται η στήριξη της οικογένειας, χρειάζονται οι εμπνευσμένοι δάσκαλοι, που θα σε καθοδηγούν, που θα σε κατευθύνουν, που θα σε εμπνέουν για να δώσεις το κάτι παραπάνω. Αλλά ο αγώνας είναι μοναχικός, είναι δύσκολος.

Εκεί πάνω από τα βιβλία σου, είσαι μόνος.

Πάνω από το τεστ, είσαι μόνος• γιαυτό και πρέπει να αγωνίζεσαι για τα δικά σου όνειρα μόνο.

Θέλει πολλή προσπάθεια. Θα νιώσετε κουρασμένοι, απογοητευμένοι, θα νιώσετε ότι θα αποτύχετε, αλλά μη φοβηθείτε.

Είστε έτοιμοι να δώσετε την πρώτη μάχη της ζωής σας και σας έχουν πείσει ότι είναι η πιο μεγάλη, η πιο σημαντική. Ότι αυτή θα κρίνει την υπόλοιπη ζωή σας, ότι θα κρίνει τα πάντα. Και φοβάστε.

Κάποιοι σκέφτεστε πως να γινόταν να μη συμβεί, να μη χρειαστεί να περάσετε αυτή τη διαδικασία. Εγώ σας λέω: μη φοβάστε!

Ούτε η πιο σκληρή μάχη της ζωής σας είναι , ούτε η πιο μεγάλη.

Είναι απλά η πρώτη.

Και γι’ αυτό είναι σημαντική.

Όχι ως προς το αποτέλεσμα. Αλλά για τον τρόπο που θα τη δώσετε. Αν θα τα δώσετε όλα ή όχι. Αυτό μετράει. Μη φοβάστε την "αποτυχία", μη φοβάστε την αλλαγή. Μη φοβάστε το άγνωστο! Τις περισσότερες φορές ο εχθρός που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι μέσα μας, δεν είναι άλλος παρά ο ίδιος μας ο εαυτός. Μ’ αυτόν αναμετριόμαστε.

Μη φοβάστε. Ακόμη και αν χρειαστεί να βγείτε έξω από το «κουτί». Για να τα καταφέρεις πολλές φορές χρειάζεται να δημιουργήσεις χώρο και χρόνο….

Μη φοβάστε την "αποτυχία”.

Ο Thomas Edison πραγματοποίησε περίπου 1000 αποτυχημένα πειράματα πριν καταφέρει να κατασκευάσει το λαμπτήρα πυρακτώσεως. Γι αυτό πρέπει να συνεχίζουμε να προσπαθούμε. Γιατί το ακόμη ένα αποτυχημένο πείραμα μας φέρνει πιο κοντά στην επιτυχία.

Αξίζει όλο αυτό; Αξίζει αυτός ο αγώνας;

Αδιαμφισβήτητα. Κάθε τι το μεγάλο, κάθε επιτυχία έρχεται μετά από πολύ σκληρό αγώνα. Σου δείχνουν τους πανηγυρισμούς, σου δείχνουν τα τρόπαια,  αλλά όλα αυτά έρχονται μετά από σκληρό αγώνα, μετά από αποτυχίες, μετά από επιμονή.

Πίσω από τη λάμψη, υπάρχει πάντα πολύ σκοτάδι, πολύ ιδρώτας, πολύ πόνος και αρκετές αποτυχίες. Αλλά είναι ο μόνος δρόμος για να καταφέρουμε τα όνειρά μας.

Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αλλάξουμε αντίληψη. Οι Πανελλήνιες ΔΕΝ είναι το τέλος. Είναι η αρχή.

Είναι ένα σκαλί… που λέει και ο Καβάφης.

"Κι αν είσαι στο σκαλί το πρώτο, πρέπει

Νά σαι υπερήφανος κ’ ευτυχισμένος.

Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι•

τόσο που έκαμες, μεγάλη δόξα.

Κι αυτό ακόμη το σκαλί το πρώτο

πολύ από τον κοινό τον κόσμο απέχει.

 …………………………………………………………………………………………………………………………………

-Ελάτε στην άκρη

-Δεν μπορούμε. Φοβόμαστε.

-Ελάτε στην άκρη.

-Δεν μπορούμε. Θα πέσουμε.

-Ελάτε στην άκρη.

Και ήρθαν…

Και τους έσπρωξε….

Και πέταξαν…..

Γκιγιώμ Απολλιναίρ

Αφήγηση Β. Μανιώτης

«Γονείς – Παιδιά – Εκπαιδευτικοί στις Πανελλήνιες"

Ο Μουσικοφιλολογικός Σύλλογος Σκουφάς και τα Φροντιστήρια Μ.Ε Αστρολάβος σας προσκαλούν στην εκδήλωση με τίτλο :

«Γονείς – Παιδιά – Εκπαιδευτικοί στις Πανελλήνιες, “Ας συστηθούμε ξανά”»

με κύρια ομιλήτρια  την ψυχίατρο- ψυχαναλύτρια ομάδας κα. Μαρτίνα Μπρίτσα.  Η εκδήλωση θα γίνει το Σάββατο 10 Νοεμβρίου και ώρα 19:30  στην αίθουσα του Μουσικοφιλολογικού συλλόγου Σκουφάς, με κύρια ομιλία « Πανελλήνιες και αποχωρισμός»

•Η οδύνη γονέων & παιδιών: •Γονείς και Έφηβοι-Μια διαρκής Σύγκρουση, •Τα «φαντάσματα» των γονέων - Ανεκπλήρωτες προσδοκίες, •Ο Σύγχρονος εκπαιδευτικός είναι εκεί; •Τι σημαίνει επιτυχία; από την κα Μ. Μπρίτσα, αλλά και ανάλυση του Νέου συστήματος εξετάσεων, σε συνδυασμό με καίριες απαντήσεις και χρήσιμες τεχνικές για τις εξετάσεις από καθηγητές των φροντιστηρίων θα προσπαθήσουμε να ξεκαθαρίσουμε τους μύθους και την πραγματικότητα όσον αφορά αυτό το μεγάλο ζήτημα, τις Πανελλήνιες Εξετάσεις.

Την εκδήλωση συντονίζει η δημοσιογράφος  Βίκυ Καινούργιου.

ΕΞΩΓΗΙΝΗ ΖΩΗ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Το Σάββατο 23 Ιουνίου

21:00 

στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας

ο καθηγητής Γ. Γραμματικάκης 

θα μιλήσει για

ΕΞΩΓΗΙΝΗ ΖΩΗ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 

Το Χρέος και τα χρέη (Γιατί παραιτήθηκε ο κ. Κριμιζής;)

Το Χρέος και τα χρέη

(Γιατί παραιτήθηκε ο κ. Κριμιζής;)

Γιατί παραιτήθηκε ο κ. Κριμιζής; Η ερώτηση αυτή, με δεδομένη την οικειότητα που αναπτύχθηκε μετά την επίσκεψη και την εξαιρετική παρουσίασή του στην πόλη μας, βρίσκεται στα χείλη όλων, με όλους τους δυνατούς χρωματισμούς: άλλοτε με έκπληξη και απορία, άλλοτε με περισσή απογοήτευση, άλλοτε ρητορικά. Βλέπετε, με την απλότητά του, μας έκανε να νιώσουμε πως είναι ένας δικός μας άνθρωπος, οπότε το ενδιαφέρον για τους λόγους της παραίτησης του είναι μεγαλύτερο.

Η απάντηση που έχω είναι προφανής. Ο κ. Κριμιζής δεν είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της Ελληνικής πραγματικότητας. Παραείναι στενός για αυτή. Η Ελληνική πραγματικότητα θέλει «ρούχα» φαρδιά.

Ας το παραδεχτούμε, έστω και μετά θλίψεως, έστω και αν και μας πέφτει δύσκολο, πρέπει επιτέλους, να αντικρύσουμε την πραγματικότητα. Ζούμε στην λογική της ξεχείλωσης των πάντων. Αξιών, πολιτικών, ιδεολογιών, στάσεων ζωής κλπ. Σε όλα τα επίπεδα λειτουργούμε σαν εκκρεμή. Ζητούμε επιτακτικά την αξιοκρατία αλλά όχι σε ότι αφορά εμάς, κραυγάζουμε για αξιολόγηση αλλά αποστρέφουμε το βλέμμα όταν χτυπά την πόρτα μας, καυτηριάζουμε τη γραφειοκρατία αλλά κάνουμε τα πάντα για να πάρουμε εκείνη τη θεσούλα που δεν έχει δουλειά, επικροτούμε τα οφέλη της «αριστείας» ανάλογα με την επιτυχία ή όχι του παιδιού μας, επιλέγουμε την επιστήμη για τις εφαρμογές της αλλά χρησιμοποιούμε όλων των ειδών τις δοξασίες ακόμη και σε τεχνολογικές εφαρμογές, ψηφίζουμε «όχι» και βγαίνει «Ναι» αλλά κάνουμε τους ανήξερους, μιλάμε για πόλεμο εναντίον της διαφθοράς και στις σκιές των offshore σφυρίζουμε αδιάφορα, ακούμε για ανανέωση του πολιτικού προσωπικού και παρακολουθούμε συγκαταβατικά την πιο μεγάλη ανακύκλωση στελεχών που έγινε ποτέ. Άλλοτε παρακολουθούμε υπνωτισμένοι το εκκρεμές, άλλοτε ταλαντωνόμαστε μαζί του.

Από τη μια ακραία θέση του εκκρεμούς στην άλλη.

«Γιατί δεχτήκατε κ. Κριμιζή να μπλέξετε με τη δαιδαλώδη Ελληνική γραφειοκρατία;», τον ρωτήσαμε, χαζεύοντας τις ομορφιές του Αμβρακικού, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην πόλη μας. «Μα είναι ΧΡΕΟΣ μου», μας είπε, «μου το ζήτησε η πατρίδα μου, δε μπορούσα να πω όχι», συνέχισε τόσο ειλικρινά και αυθόρμητα που ένιωσα αμήχανα. Ναι, ένιωσα αμήχανα γιατί ένιωσα για μια ακόμη φορά μικρός. Μικρός μπροστά στην αγάπη για την πατρίδα, μπροστά στη διάθεση για προσφορά, μπροστά στη μεγαλοσύνη ενός τεράστιου επιστήμονα, αλλά και γιατί ήχησε ξανά η λέξη «χρέος» στα αυτιά μου με μια διαφορετική σημασία από αυτή που είχα συνηθίσει τα τελευταία χρόνια. Όχι με την έννοια του χρηματικού ποσού που έχουμε υποχρέωση να πληρώσουμε ατομικά ή σαν χώρα, αλλά με την έννοια του καθήκοντος, της ηθικής υποχρέωσης.

Κάποιοι ρωτάνε δεικτικά: Δεν ήξερες; Δε ρώταγες; Είναι οι ίδιοι, που ίσως, θα τον κατηγορούσαν για δειλία αν δε δεχόταν να προσπαθήσει. 

Ενώπιον του Σταμάτη Κριμιζή υποκλίνεται, κατ’ επανάληψη η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, αναγνωρίζοντάς του απαράμιλλα επιτεύγματα στη διάρκεια μιας ολόκληρης ζωής, αφιερωμένης στον αγώνα για την κατάκτηση του Διαστήματος και την πρόοδο του ανθρώπινου πολιτισμού.

Οπότε, ναι, είχε «Χρέος» να προσπαθήσει. 

Πολλοί νομίζουν ότι είναι άλλος ένας Μεγάλος Έλληνας που ηττήθηκε από την υδροκέφαλη Ελληνική νοοτροπία, ώστε να επιβεβαιωθεί η φράση για μια ακόμη φορά «ουδείς προφήτης εν τη πατρίδι αυτού». Πόσο ανόητοι είμαστε ; πόσο κοντόφθαλμα έχουμε μάθει να βλέπουμε τελικά;

Διαβάζοντας τις δηλώσεις της Μπάρμπαρα Μικούλσκι, μέλους της Αμερικανικής Γερουσίας και υπεύθυνης για την κρατική χρηματοδότηση των επιστημονικών και ερευνητικών αποστολών «Τον τιμώ [κ. Κριμιζή] όχι μόνο για τη συμβολή του στην επιστημονική πρόοδο, αλλά και για τις καλύτερες υπηρεσίες που προσφέραμε στον Αμερικανό φορολογούμενο», ας αναρωτηθούμε ποιος ηττάται τελικά;

Το όνομα Κριμιζής ακούστηκε έντονα όταν κατάφερε να δώσει «ρέστα» -κατά κυριολε-ξία- στη NASA: Το 1996, σε μια ειδική τελετή, ο «Τομ» Κριμιζής παρέδω-σε στον τότε επικεφαλής της NASA, τραπεζική επιταγή με το (συμβολικό) ποσό επιστροφής των 3.6 εκατ. Δολαρίων (πρώτη δόση). Χάρη στη συνετή του διαχείριση και την ολοκληρωτική εξάντληση των διαθέσιμων πόρων, είχε καταφέρει να στείλει στο Διάστημα το διαστημόπλοιο NEAR (Near Earth Asteroid Rendezvous) δαπανώντας μόλις τα 112 εκατ. δολάρια από τα 150 εκατ. τα οποία είχε προϋπολογίσει η NASA για τη συγκεκριμένη αποστολή. Όχι μόνο δεν υπερέβη τον προϋπολογισμό όπως συχνά γίνεται, αλλά επέστρεψε και χρήματα.¹

Χωρίς αμφιβολία, ο κ. Κριμιζής δεν είναι κομμένος και ραμμένος στα μέτρα της Ελληνικής πραγματικότητας.

Στην Ελληνική πραγματικότητα ταιριάζει άλλος πρόεδρος. Από τη μια να χαρακτηρίζει «κουφάλες» και να περιγράφει ως «μαϊμούδες» τους Ευρωπαίους και από την άλλη να είναι αυτός που θα δεχτεί τα Ευρωπαϊκά κονδύλια για τον ΕΛΔΟ. Θέλει πρόεδρο ενός Επιστημονικού Οργανισμού που να μην αντιλαμβάνεται ότι η μεθοδολογία της Επιστήμης δεν πρέπει να συγχέεται με τη διάθεση για πίστη ή κάποιου είδους εσωτερικότητα.  Θα ομολογήσω ότι δε γνωρίζω το νέο πρόεδρο του ΕΛΔΟ. Όμως από τα λίγα που είδα καταλαβαίνω ότι μας ταιριάζει καλύτερα. Από τη μια να μιλάει απαξιωτικά  για το μοναδικό άνθρωπο που έχει  στο ενεργητικό του αποστολές προς όλους τους πλανήτες, συν το νάνο πλανήτη Πλούτωνα, στην πρώτη προσεδάφιση σε αστεροειδή και ετοιμάζει την εκτόξευση της πρώτης αποστολής που θα τολμήσει να πλησιάσει τον Ήλιο και από την άλλη να υποστηρίζει μεθοδολογικά τη συστολή του χρόνου από κάποιο Άγιο Μοναχό. Από την απογείωση, στην τέλεια προσγείωση, στην «ελλαδικότ- ητ(τ)α».

Από τη μια ακραία θέση του εκκρεμούς στην άλλη.

Τι με δίδαξε η παρουσία του κ. Κριμιζή στην Άρτα; 

Την ανάγκη για κανόνες, για ένα πλαίσιο, για μια μέθοδο που θα αναδεικνύει τους καλύτερους. Αξιολόγηση – Αξιοκρατία- Αριστεία. Τα τρία «Α». Μόνο μέσα από τη σωστή Αξιολόγηση θα οδηγηθούμε στην Αξιοκρατία και στη συνέχεια στην επιλογή των Αρίστων σε όλες τις θέσεις της πολιτικής αλλά και κοινωνικής ζωής του τόπου. Ειδάλλως, θα καταλήξουμε σε μια μόνιμη αιμορραγία του καλύτερου ανθρώπινου δυναμικού προς το εξωτερικό και θα μας διοικούν, όχι αυτοί που νιώθουν «Χρέος», αλλά αυτοί που αφήνουν χρέη.

 Συμπαρασυρόμενος από την ταλάντωση του εκκρεμούς θα κλείσω γράφοντας και για τους δυο «πόλους» σκέψης.

Σε αυτούς που τους ταρακούνησα και ένιωσαν λίγο άβολα, ας μην ανησυχούν. Η ελληνική κοινωνία έμαθε στη λογική της ιστορίας «το αλέτρι του Αρμένη»: Ένας Αρμένης δήλωσε ότι θα παντρευτεί την αδερφή του και επειδή το χωριό αντέδρασε οι μάγισσες του είπαν να πάει να οργώσει το χωράφι παρότι το χιόνι είχε φτάσει ένα μπόι ύψος. Έτσι και έκανε. Την πρώτη μέρα έτρεξε όλο το χωριό να δει έναν να οργώνει το χιόνι, τη δεύτερη μέρα ελάχιστοι συχωριανοί πήγαν, ενώ την τρίτη το όργωσε ολομόναχος. Οπότε όπως είπαν και οι γριές Αρμένισες : τις τρεις πρώτες μέρες θα σε πολεμήσουν και θα σε γλωσσοφάνε, αλλά μετά θα ξεχάσουν.

Διανύουμε απλώς την περίοδο των τριών ημερών με τον κ. Κριμιζή. Θα το ξεχάσει και αυτό η Ελληνική κοινωνία, θα το καταπιεί. Συνεχίστε λοιπόν, ήρεμοι τον ύπνο σας και συγνώμη αν σας ζάλισα.

Σε εσάς, που σε κάποια από τις γραμμές αυτές βρήκατε κάποια από τις σκέψεις σας και τους προβληματισμούς σας, θα πω ότι  είναι απαραίτητο όσο ποτέ άλλοτε να προσπαθήσουμε  περισσότερο να επικρατήσουν τα τρία «Α». Ίσως και με το να διεισδύσει η επιστήμη και κυρίως οι μέθοδοί της στον τρόπο σκέψης της κοινωνίας, γιατί μόνο έτσι θα γίνει πιο υγιής και αυτή. Μ’ αυτόν τον τρόπο πάντα εξελισσόμασταν. Με ότι μας δίνει τη δυνατότητα για κριτική σκέψη, για απελευθέρωση από τις δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε χρέος στις επόμενες γενιές, να συνεχίσουμε να προχωράμε μπροστά με τη βοήθεια των πιο άξιων με τη βοήθεια των καλύτερων. Και για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε ένα ισχυρό πλαίσιο το οποίο δε θα γίνεται λάστιχο στις διάφορες ατομικές ή και συντεχνιακές προθέσεις κάθε φορά.

Χρειαζόμαστε κανόνες αξιολόγησης –αξιοκρατίας. 

Γι’ αυτό βέβαια, χρειαζόμαστε ανθρώπους με την ακτινοβολία της προσωπικότητας του κ. Κριμιζή!  Επειδή έχουν το χάρισμα να εμπνέουν ανθρώπους όλων των ηλικιών,  να καθοδηγούν σωστά, να βάζουν τους κανόνες και να μας βοηθούν να εκπληρώνουμε το σκοπό που έχουμε σαν είδος: να πάμε ψηλότερα.

Γι’ αυτό, ίσως, πρέπει να προσπαθούμε να υπακούμε και να υπηρετούμε με κάθε τρόπο αυτό το ΧΡΕΟΣ.

Ίσως, αυτός είναι ένας τρόπος, να γλυτώσουμε και από τα άλλα χρέη.

Γιώργος Κατσικογιώργος

Φυσικός

1 Ταξίδι στο Ηλιακό Σύστημα, Σταμάτης Κριμιζής, Εκδ. Παπαδόπουλος

2 Η κόκκινη αλεπού. Οι ξυλοδαρμοί, Κωστής Παπαγιώργης, Εκδ. Καστανιώτη

3 Σταμάτης Κριμιζής: Καλά, αυτός τους κατάλαβε νωρίς..., Βασίλης Τσακίρογλου, Πρώτο Θέμα.